Wat betekent het als je met jezelf praat
Veel mensen hebben er stiekem last van: je loopt door het huis en mompelt tegen jezelf, of je voert in je hoofd complete gesprekken. Daarna vraag je je af of dat eigenlijk wel normaal is. Het korte antwoord: ja, praten met jezelf is heel normaal en zelfs nuttig.
Praten met jezelf kan op twee manieren. Je hebt innerlijke spraak, dat is dat stemmetje in je hoofd. Daarnaast is er hardop praten, waarbij je jezelf echt hoort. Beide vormen helpen je brein om gedachten te ordenen. Je geeft woorden aan wat er in je hoofd rondzweeft, waardoor het minder chaotisch voelt.
Waarom je brein baat heeft bij zelfgesprekken
Focus en concentratie worden sterker
Wanneer je hardop zegt wat je aan het doen bent, lijkt dat misschien kinderachtig, maar het werkt. Als je bijvoorbeeld zegt: “Eerst deze rekening betalen, dan de mail beantwoorden”, help je jezelf om niet afgeleid te raken. Topsporters gebruiken dit trucje ook. Ze praten tegen zichzelf om gefocust te blijven en hun zenuwen onder controle te houden.
Zelfgesprekken maken een taak concreter. In plaats van een vage to-do-lijst in je hoofd, maak je er duidelijke stappen van. Je brein kan beter omgaan met woorden dan met losse, onduidelijke gedachten. Daarom voelt het vaak rustgevend om iets hardop uit te spreken.
Emoties verwerken gaat makkelijker
Praten met jezelf helpt ook bij het verwerken van emoties. Als je zegt: “Ik ben eigenlijk gewoon boos omdat ik me niet gehoord voel”, geef je taal aan een gevoel. Daardoor wordt het minder overweldigend. Je neemt als het ware even afstand van je eigen emotie en bekijkt het van buitenaf.
Veel mensen merken dat ze rustiger worden nadat ze hun gedachten hebben uitgesproken, zelfs als er niemand luistert. Het is een goedkope, altijd beschikbare vorm van zelfreflectie. Je hebt geen dagboek nodig, alleen je stem en een momentje voor jezelf.
Wanneer is praten met jezelf extra handig
Bij stress, drukte en besluiteloosheid
Op momenten dat alles tegelijk lijkt te gebeuren, kan je hoofd vol raken. Dan is de kans groot dat je vastloopt in piekeren. Door hardop te vertellen wat er speelt, maak je onderscheid tussen wat nu echt belangrijk is en wat best kan wachten. Je kunt jezelf letterlijk toespreken: “Eerst dit afmaken, daarna zie ik verder.”
Ook bij moeilijke keuzes kan een zelfgesprek helpen. Je kunt hardop de voor- en nadelen opnoemen. Doordat je het uitspreekt, voelt het minder als een warboel en meer als een overzicht. Soms hoor je tijdens het praten ineens wat je eigenlijk al wist.
Grenzen aangeven aan jezelf
Praten met jezelf kun je ook gebruiken om beter voor jezelf te zorgen. In plaats van automatisch overal ja op te zeggen, kun je oefenen met zinnen als: “Ik mag nee zeggen als het me teveel wordt.” Het klinkt eenvoudig, maar als je het uitspreekt, voelt het vaak sterker.
Door vriendelijk tegen jezelf te praten, bouw je een soort innerlijke coach op. Die stem kan je later helpen op moeilijke momenten, bijvoorbeeld als iets tegenvalt of je een fout maakt. In plaats van jezelf af te kraken, kun je zeggen: “Dit ging niet goed, maar ik kan ervan leren.”
Wanneer moet je opletten
Dat praten met jezelf normaal is, betekent niet dat alle vormen onschuldig zijn. Het is verstandig om hulp te zoeken als je stemmen hoort die niet als jouw eigen gedachten voelen, of als die stemmen je dingen opdragen waar je bang van wordt. Ook als zelfgesprekken je dagelijkse leven sterk verstoren, kan het goed zijn om met een professional te praten.
Voor de meeste mensen geldt echter dat zelfgesprekken een handig hulpmiddel zijn in een druk dagelijks leven. Je mag het dus gerust laten gebeuren. Misschien is praten met jezelf niet gek, maar juist een slimme manier om beter met jezelf om te gaan.
