Een lamp die nabrandt of knippert: is dat gevaarlijk
Je zet het licht uit, loopt weg en ineens zie je het: de lamp flitst heel kort of lijkt zelfs nog zwak te branden. Vooral bij ledlampen komt dit vaak voor. Het ziet er vreemd uit en kan best even schrikken zijn. Toch is het meestal geen direct gevaar, maar wel iets wat je beter kunt begrijpen en soms eenvoudig kunt oplossen.
Hoe werkt een ledlamp eigenlijk
Om te snappen waarom een lamp kort knippert na het uitzetten, is het handig om eerst te weten hoe een ledlamp werkt. Een klassieke gloeilamp wordt warm door stroom en gaat daardoor licht geven. Zodra je de schakelaar omzet, is de stroom weg en gaat het licht meteen uit.
Een ledlamp werkt anders. In de fitting of in de lamp zelf zit elektronica die de stroom omzet. Die elektronica kan heel klein zijn, maar speelt een grote rol. Soms blijft daar nog een beetje spanning op staan, zelfs als de schakelaar uit staat. Daardoor kan de lamp nog een fractie van een seconde licht geven of af en toe even opflitsen.
Veelvoorkomende oorzaken van kort knipperen
Reststroom door een lichtschakelaar met ledje
Heb je een schakelaar met een klein controlelampje erin, zodat je in het donker de schakelaar kunt zien zitten? Zulke schakelaars laten vaak een heel klein beetje stroom door, zelfs als het licht uit staat. Voor een oude gloeilamp maakt dat niets uit, maar een zuinige ledlamp reageert daar soms wel op. Gevolg: af en toe een korte flits of een zwak gloeien.
Capacitieve spanning in de bedrading
In sommige huizen lopen draden voor verschillende groepen dicht langs elkaar. Daardoor kan er een heel klein beetje spanning “overlekken” naar de draad van jouw lamp, ook al staat de schakelaar uit. Dit heet capacitieve koppeling. De spanning is meestal heel laag, maar voor de elektronica in een ledlamp soms nét genoeg om een klein flitsje te veroorzaken.
De interne elektronica van de lamp
Niet alle ledlampen zijn hetzelfde opgebouwd. Bij sommige modellen wordt nog even stroom opgeslagen in kleine onderdelen, zoals condensatoren. Zodra jij de lamp uit zet, moet die opgeslagen energie nog ergens heen. Dat kan zich uiten in een kort nabranden of één laatste flits vlak na het uitschakelen.
Wanneer moet je je zorgen maken
Situaties waarin het meestal onschuldig is
Als de lamp één keer kort opflitst of een paar seconden heel zwak blijft branden en daarna echt uit is, is dat meestal onschuldig. Vooral als het alleen gebeurt bij bepaalde schakelaars of alleen bij één specifieke lamp, is de kans groot dat het met reststroom of de interne elektronica te maken heeft.
Signalen dat je beter een elektricien inschakelt
Wordt de lamp warm terwijl hij uit staat, ruik je een smeltgeur of brandlucht, of knippert de lamp voortdurend als hij eigenlijk uit zou moeten zijn, dan is dat een ander verhaal. Ook als er meerdere lampen in huis hetzelfde vreemde gedrag vertonen, kan er iets mis zijn met de bekabeling of de installatie. In dat geval is het verstandig om een professional te laten meekijken.
Wat kun je zelf proberen
Andere lamp of schakelaar testen
Een eenvoudige test is het tijdelijk vervangen van de ledlamp door een ander merk of type. Blijft het probleem bestaan, dan zit het waarschijnlijk in de schakelaar of bedrading. Verdwijnt het, dan lag het aan de lamp zelf. Heb je een schakelaar met een ingebouwd lampje, dan kun je overwegen die te vervangen door een gewone schakelaar zonder lichtje.
Rust in je hoofd
Een lamp die heel kort knippert na het uitzetten is in veel gevallen vooral vervelend om te zien, maar niet direct gevaarlijk. Door te begrijpen waardoor het gebeurt, kun je beter inschatten of je het zo kunt laten, een andere lamp moet proberen of toch een elektricien nodig hebt. Zo houd je je huis comfortabel én veilig, zonder onnodige zorgen.
