Waarom regen zo’n herkenbare geur heeft
Iedereen kent het: je doet het raam open, er komt een buitje aan en ineens ruik je iets bekends. Een frisse, bijna rustgevende geur. Maar waarom ruikt regen eigenlijk zo lekker, en waar komt dat precies vandaan? Het antwoord is verrassend alledaags, maar ook een beetje natuurkunde en scheikunde tegelijk.
Wat is petrichor precies
De speciale geur na een droge periode met regen heeft een naam: petrichor. Dit woord wordt gebruikt om de typische geur te beschrijven die je ruikt wanneer de eerste regendruppels op droge grond vallen. Petrichor ontstaat niet door de regen zelf, maar door wat er op de grond en in de lucht gebeurt.
In de bodem zitten oliën, plantenresten en stoffen die door bacteriën worden gemaakt. Tijdens een droge periode hopen deze zich op in bijvoorbeeld aarde, stoeptegels en stenen. Zodra de eerste druppels vallen, komen deze stoffen vrij in de lucht en kunnen wij ze ruiken.
De rol van bacteriën in de regenlucht
Een belangrijke speler in de geur van regen is een bacteriesoort die in de bodem leeft: actinobacteriën. Deze micro-organismen maken een stof aan die geosmine heet. Geosmine heeft een heel herkenbare, aardse geur. Veel mensen vinden dit fris ruiken, een beetje alsof je in een bos loopt na een bui.
Wanneer het gaat regenen, slaan de druppels op de grond en zorgen ze ervoor dat kleine belletjes met geosmine en andere stoffen omhoog schieten. Deze belletjes knappen in de lucht en verspreiden zo minieme deeltjes die wij kunnen waarnemen met onze neus. Dat proces gaat sneller dan je denkt, waardoor je de geur vaak al ruikt voordat het echt hard begint te regenen.
Waarom regen in de stad anders ruikt dan in het bos
De omgeving heeft veel invloed op hoe regen ruikt. In een bos is er veel aarde, bladeren en plantenmateriaal. Daar komen vooral natuurlijke geuren vrij, zoals geosmine en oliën uit planten. Dat zorgt voor een diepe, groene regenlucht die veel mensen met ontspanning en natuur verbinden.
In de stad ligt er meer steen, asfalt en beton. Daar kunnen ook uitlaatgassen, stof en andere stoffen van het verkeer en gebouwen op zitten. Bij regen kunnen die geuren loskomen. Daardoor kan regen in de stad soms wat minder fris ruiken dan in de natuur, al blijft de basis van petrichor hetzelfde.
Waarom we de geur van regen zo prettig vinden
Er zijn verschillende ideeën waarom mensen de geur van regen vaak als positief ervaren. Eén verklaring is dat we het koppelen aan verkoeling en vernieuwing, bijvoorbeeld na een warme, droge periode. Regen betekent dan: frisse lucht, lagere temperatuur en misschien zelfs een moment van rust.
Er zijn ook onderzoekers die denken dat onze voorkeur deels aangeboren is. Water is noodzakelijk om te overleven, dus een neus die gevoelig is voor signalen van vocht en regen kan in de oertijd een voordeel zijn geweest. Of dat echt zo is, blijft lastig te bewijzen, maar het laat wel zien hoe sterk de link tussen geur en gevoel kan zijn.
