Wat is tegen jezelf praten precies
Bijna iedereen praat weleens tegen zichzelf. Soms hardop, soms alleen in gedachten. Je hoort jezelf bijvoorbeeld zeggen dat je je sleutels niet moet vergeten, of je spreekt jezelf moed in voor een lastig gesprek. Dit wordt ook wel innerlijke dialoog of zelfspraak genoemd.
Tegen jezelf praten heeft allerlei vormen. Het kan gaan om losse zinnetjes, maar ook om complete gesprekken in je hoofd. Dat klinkt misschien gek, maar het is een normaal onderdeel van hoe ons brein informatie verwerkt en beslissingen neemt.
Waarom we tegen onszelf praten
Helpen bij nadenken en plannen
Zelfspraak helpt je om gedachten te ordenen. Door iets hardop te zeggen, voelt het vaak overzichtelijker. Je brein zet vage ideeën om in duidelijke woorden. Daardoor wordt het makkelijker om keuzes te maken en stappen te plannen.
Veel mensen praten bijvoorbeeld tegen zichzelf als ze een lijstje in hun hoofd maken of iets nieuws moeten leren. Door de handelingen of stappen te benoemen, onthoud je ze beter.
Emoties verwerken en kalmeren
Tegen jezelf praten heeft ook een emotionele functie. Je kunt jezelf geruststellen als je gespannen bent, of jezelf motiveren als je tegen iets op ziet. Zinnen als “het komt goed” of “ik kan dit” klinken simpel, maar ze hebben invloed op hoe je je voelt.
Je innerlijke stem helpt ook om gebeurtenissen van de dag na te lopen. Je denkt terug aan een gesprek, bedenkt wat je wilde zeggen of probeert te begrijpen waarom iets je dwarszit. Dat is een manier om ervaringen te verwerken.
Je eigen gedrag sturen
Zelfspraak stuurt vaak onbewust je gedrag. Je herinnert jezelf eraan dat je gezond wilt eten, niet te veel tijd op je telefoon wilt zitten of juist even moet doorzetten. Zo houd je je eigen doelen scherp in beeld.
Sporters gebruiken dit bijvoorbeeld om beter te presteren. Ze praten zichzelf door moeilijke momenten heen door zich te focussen op hun techniek of door zichzelf positieve opmerkingen te geven.
Wanneer is het normaal en wanneer niet
Situaties waarin het heel normaal is
Hardop praten tegen jezelf is in veel situaties heel gewoon. Denk aan momenten waarop je iets zoekt, iets probeert te begrijpen of met een taak bezig bent die concentratie vraagt. Ook in periodes van stress kun je merken dat je vaker innerlijk met jezelf in gesprek bent.
Zolang je weet dat je tegen jezelf praat, en het je helpt in het dagelijks leven, is er weinig aan de hand. Het zegt vooral dat je actief bezig bent met nadenken en voelen.
Signalen om toch alert te zijn
Er zijn ook momenten waarop tegen jezelf praten samen kan gaan met problemen. Bijvoorbeeld als je stemmen hoort die niet als jouw eigen gedachten voelen, als ze dingen zeggen waar je bang van wordt of je dingen opdragen die je niet wilt doen. In zulke gevallen is het verstandig om met een huisarts of professional te praten.
Voor de meeste mensen geldt echter dat hun innerlijke dialoog een gewone, soms zelfs nuttige metgezel is. Het kan helpen om die stem niet alleen te zien als iets raars, maar als een hulpmiddel dat je bewuster laat leven.
