Waarom we onze dromen zo snel vergeten
Je wordt wakker, herinnert je flarden van een bizarre droom en nog geen minuut later is alles weggezakt. Veel mensen vragen zich af waarom we dromen zo snel vergeten, terwijl ze tijdens het slapen vaak levensecht aanvoelen. Dit heeft alles te maken met hoe ons brein werkt tijdens de verschillende slaapfasen.
De meeste dromen ontstaan in de remslaap. In deze fase is je brein erg actief, maar zijn je spieren juist ontspannen. Je lichaam lijkt te slapen, maar je hersenen zijn druk bezig met beelden, geluiden en gevoelens. Toch wordt de informatie uit deze fase niet altijd goed opgeslagen in je langetermijngeheugen. Daardoor glippen dromen gemakkelijk weg zodra je wakker wordt.
Wat er in je brein gebeurt tijdens de remslaap
Geheugen en droomslaap
Voor het onthouden van gebeurtenissen is een deel van je hersenen belangrijk: de hippocampus. Overdag helpt dit gebied je om herinneringen op te slaan, bijvoorbeeld van een gesprek of van iets dat je geleerd hebt. Tijdens de remslaap werkt de hippocampus anders dan wanneer je wakker bent. Er is minder goede verbinding tussen de droomervaring en de opslag van herinneringen.
Je kunt het vergelijken met een schrijfblok waarop je probeert te schrijven terwijl het papier nog nat is. De pen raakt het blad wel, maar de letters blijven niet goed staan. Zo werken dromen vaak wel door in je gevoel, maar niet als duidelijke, blijvende herinnering.
Overgang van slapen naar wakker worden
Ook het moment van wakker worden speelt een grote rol. Als je abrupt wakker schrikt van een wekker, verschuift je brein heel snel van droomslaap naar waaktoestand. De aandacht gaat meteen naar het hier en nu: de wekker, het licht, de dag die voor je ligt. Je droom krijgt daardoor geen kans om rustig in je geheugen te zakken.
Word je vanzelf rustig wakker, dan is de kans groter dat je een droom beter onthoudt. Je hebt dan net wat meer tijd om de beelden nog even terug te halen, voordat ze oplossen.
Waarom sommige dromen wél blijven hangen
Sterke emoties en herhaling
Toch zijn er dromen die je nog jaren later kunt navertellen. Dit zijn vaak dromen met sterke emoties, zoals angst, schaamte of juist een intens geluksgevoel. Sterke emoties zorgen ervoor dat je brein extra alert wordt en de inhoud beter opslaat. Hetzelfde gebeurt overdag bij grote gebeurtenissen die je nooit meer vergeet.
Ook terugkerende dromen blijven makkelijker hangen. Als je vaak over hetzelfde onderwerp droomt, herhaal je als het ware de herinnering. Elke keer dat je wakker wordt en eraan denkt, versterk je het spoor in je geheugen.
Actief oefenen met onthouden
Je kunt je brein ook trainen om meer dromen te onthouden. Een simpele manier is om een notitieboek naast je bed te leggen en direct na het wakker worden kort op te schrijven wat je nog weet. Door dit regelmatig te doen, leer je je aandacht meteen na het wakker worden even bij je droom te houden in plaats van direct in de dag te duiken.
Zo wordt langzaam duidelijk: het vergeten van dromen is geen teken dat je weinig droomt, maar vooral een gevolg van hoe ons brein slaap, geheugen en wakker worden met elkaar combineert.
