Waarom namen zo lastig te onthouden zijn
Veel mensen herkennen het: je stelt jezelf voor, je hoort de naam van de ander, en een paar seconden later ben je hem alweer kwijt. Dat voelt onhandig, maar het is heel normaal. Namen zijn namelijk lastiger te onthouden dan andere soorten informatie. Ze zeggen weinig over de persoon zelf, in tegenstelling tot bijvoorbeeld een beroep, hobby of opvallend kenmerk. Je brein heeft dus minder houvast om de naam aan vast te koppelen.
Daarnaast krijg je namen vaak snel en vluchtig te horen, bijvoorbeeld in een drukke ruimte of tijdens een vergadering. Je aandacht is dan verdeeld: je let op de situatie, je eigen houding en wat je gaat zeggen. De naam krijgt maar een paar seconden aandacht en verdwijnt daarna al gauw naar de achtergrond.
Wat er in je brein gebeurt als je een naam hoort
Wanneer je een naam hoort, moet je brein in korte tijd verschillende stappen doorlopen. Eerst moet je het geluid omzetten in woorden, daarna moet je beslissen of de informatie belangrijk is en tenslotte moet je deze naam opslaan in je geheugen. Als één van deze stappen wordt verstoord, bijvoorbeeld omdat je afgeleid bent, is de kans groot dat de naam niet goed wordt opgeslagen.
Ook speelt stress of spanning een rol. Bij een sollicitatiegesprek, netwerkborrel of eerste werkdag ben je vaak meer bezig met hoe je overkomt dan met de naam van de ander. Je werkgeheugen raakt voller, waardoor er minder ruimte overblijft om nieuwe informatie, zoals namen, vast te leggen.
Praktische technieken om namen beter te onthouden
Herhaal de naam hardop in het gesprek
Een eenvoudige methode is om de naam meteen een paar keer bewust te gebruiken. Zegt iemand: “Hoi, ik ben Lisa”, dan kun je reageren met: “Leuk je te ontmoeten, Lisa.” Later in het gesprek kun je de naam nog eens gebruiken. Door de herhaling krijgt je brein meer kansen om de naam op te slaan.
Koppel de naam aan een beeld of kenmerk
Je geheugen werkt goed met beelden. Probeer daarom een korte associatie te maken. Heet iemand Roos, dan kun je haar in gedachten een bos bloemen geven. Heet iemand Mark en draagt hij altijd een pet, koppel dan de naam aan dat kledingstuk. Hoe gekker of opvallender het beeld, hoe beter je het meestal onthoudt.
Verbind de naam aan een bekende persoon
Wanneer je een naam hoort die je doet denken aan een bekende, kun je die connectie benutten. Denk bijvoorbeeld aan een familielid, collega of persoon uit een serie met dezelfde naam. Je maakt dan als het ware een haakje in je geheugen, waardoor de naam minder snel wegzakt.
Wat je vooral niet hoeft te doen
Veel mensen schamen zich als ze een naam vergeten en raken daardoor nog meer gespannen. Dat maakt het juist lastiger om de naam terug te halen. Weet je het echt niet meer, wees dan eerlijk en vraag vriendelijk nog een keer naar de naam. De meeste mensen vinden dat heel begrijpelijk, zeker omdat bijna iedereen dit probleem zelf ook heeft.
Zie het vergeten van namen dus niet als een teken dat er iets mis is met je geheugen, maar als een signaal dat je brein simpelweg te weinig houvast had. Met een paar bewuste trucjes kun je jezelf stap voor stap trainen om namen beter te onthouden.
